Soru: Mükellefim, şirket ortaklığına girmeden önce SSK’lıydı. 30 Nisan 2001’de çalışmaya ara verdi. 7 Haziran 2001’de tekrar SSK’lı oldu. Bağ-Kur’a geçmesi gerekirdi ama SSK’lı olarak devam etti. 20 Ağustos 2006’da şirket ortaklığından ayrıldı. 2 Ekim 2006’da gerçek usulde vergi mükellefliğinden dolayı Bağ-Kur’u başlattım. SSK’da 5900 gün primi olduğundan 15’inci basamaktan başlatıldı. 1 Mayıs 2001’den itibaren Bağ-Kur’luluk kabul edilmiş olarak borç gönderildi. 17’nci maddeden yararlanmak istedim, ‘48 aylık borç var’ denildi. 15’inci basamaktan açılmasaydı, 48 aydan fazla borç olacaktı. Geçmiş Bağ-Kur borcunu sildirip, SSK günleri aynen kalabilecek bir şey yapabilir miyim? Ufuk KÖKSOY
Cevap: Mükellefinizin 30 Nisan 2008’e kadar olan Bağ-Kur prim borcu 48 ay değil, 5 yıldan fazla. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun Geçici 17’nci maddesine göre; 30 Nisan 2008 itibarıyla 5 yıldan (60 ay) fazla prim borcu olanların borçları, sigortalılığı durdurularak silindi. Mükellefinizin de 30 Nisan 2008 itibarıyla 5 yıldan fazla prim borcu olduğundan, borçlarının silinmiş olması gerekiyor. Kuruma yazılı olarak başvurup, 30 Nisan 2008 itibarıyla 60 aydan fazla prim borcunuz olduğunu belirterek, sigortalılığınızın durdurularak prim borcunun silinmesini talep edin. Aksi takdirde İş Mahkemesi’ne dava açarak prim borcunuzu yargı yoluyla sildirebilirsiniz. Bu takdirde, Bağ-Kur başlangıç tarihi 2 Ekim 2006 olur. Ödenen SSK primleri de geçerli olur.
Eşiniz 69 gün daha prim ödeyerek emekli olabilir
Soru: Eşim 1 Ağustos 1959 doğumlu. 15 Haziran 1976’da SSK’lı oldu. İsteğe bağlı prim ödüyor. SSK’ya 2373 gün primi var. 1 Mayıs 1998 ile 31 Ağustos 1999 arasında 473 gün Bağ-Kur’a prim ödedi. Ne zaman emekli olur? İrfan KANDUR/Edirne
Cevap: Eşiniz 8 Eylül 1999 itibarıyla 18 yıldan beri sigortalı olduğu için şanslı. Çünkü eşiniz bu tarihte yürürlüğe konan ve emekli olmayı oldukça zorlaştırdığından kamuoyunda ‘mezarda emeklik’ olarak adlandırılan yasaya tabi olmadan, eski yasa şartlarıyla emekli olacak. Eşiniz, eski yasaya göre yaş haddinden emekli olmak için, 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 50 yaş şartlarına tabi. 69 gün daha prim ödeyerek, 3531 gün olan prim ödemesini 3600 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir. Bağ-Kur ve SSK hizmetlerinin birleştirilmesi için başvuru yapın. 5 Kasım 2010’da emeklilik dilekçenizi verirseniz 1 Aralık 2010’da emekli aylığı bağlanır.
Birinci derece engellinin, aylık ücretinin 680 lirası vergilendirilmez
Soru: Vergi indirimi almış birinci derece engellinin vergi indirimi ne kadardır? Asgari ücretle çalışan birinci derece engellinin eline aylık ne kadar ücret geçer? M. TULUM
Cevap: Birinci derece engellinin aldığı ücretin 680 lirası, ‘engelli indirimi’ adı altında vergiye tabi tutulmamaktadır. Vergi indirim hakkı almış birinci derece engelli, almış olduğu ücretin 680 lirasını vergi dışında tutar ve vergilendirmez. Bu işlem, ücretin tutarına bağlı olarak engelliye en fazla aylık 102 lira vergi avantajı sağlar. Vergi indirim hakkı almış, asgari ücretli olarak çalışan birinci derece engellinin aylık net 641.40 lira ücret alması gerekmektedir.
Bir gün bile emekli olma şartlarını değiştiriyor
Soru: Babam 1 Şubat 1961 doğumlu. 1990’da SSK’lı oldu. 5600 gün prim ödedi. 1985’te askerlik yaptı. Askerliğini borçlanırsa ne zaman emekli olabilir? Yavuz FARIMAZ
Cevap: Babanızın sigorta başlangıç tarihini yıl olarak vermişsiniz. Askerlik süresini belirtmemişsiniz. Oysa bir gün bile emekli olma şartlarını değiştiriyor. Babanızın 1 Temmuz 1990’da sigortalı olduğunu ve 20 ay askerlik yaptığını varsaydığımızda, askerlik süresini borçlanırsa, 25 yıl sigorta, 5450 gün prim ve 51 yaş şartlarına tabi olur. Borçlanmadan sonra prim ödemese de 25 yıllık sigorta süresini dolduracağı 1 Kasım 2013’te emekli olabilir. Babanızın sigorta başlangıcını tarih (gün, ay, yıl) olarak ve kaç ay askerlik yaptığını bildirdiğinizde daha net bilgi verebiliriz.
7000 gün prim ödeyip 60 yaşı doldurmanız gerekiyor
Soru: 1 Ocak 1979 doğumluyum. 6 Temmuz 2000’de SSK’lı oldum. 2382 gün prim ödedim. Hangi emeklilik şartlarına tabiyim? Ne zaman emekli olurum? Ulaş AKTAŞ
Cevap: 7000 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 3618 gün daha prim ödeyerek, 2382 gün olan prim ödemenizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 1 Ocak 2039’da emekli olabilirsiniz.
Ücretsiz izin süresi yıllık izin süresinin hesabında çalışılmış süre gibi dikkate alınmaz
Soru: Ücretsiz izin süreleri, yıllık ücretli izin hesabında kıdem olarak dikkate alınır mı? Cemal DUMAN
Cevap: Sigortalının kullandığı ücretsiz izin süreleri, yıllık ücretli izin süresinin hesabında çalışılmış süre gibi (sizin tabirinizle kıdem olarak) dikkate alınmaz. Yıllık ücretli izin süresi, çalışılan süreler dikkate alınarak hesaplanır.
Emekli ikramiyesinde yeni düzenlemenin de iptali için Anayasa Mahkemesi’ne dava açıldı
Soru: 29 Şubat 1980-3 Kasım 1988 arasıEmekli Sandığı’na bağlı çalıştım. İstifa edip SSK’lı olarak 31 Ağustos 2005’te emekli oldum. 21 Haziran 2010’da Emekli Sandığı’na bağlı sürelerim için ikramiye talebinde bulundum. Olumsuz cevap geldi. İdare mahkemesine 60 gün içinde dava açayım mı, kazanma şansım var mı? Erhan GENİŞEL
Cevap: Sizin gibi en son çalıştığı kurum Emekli Sandığı’na tabi olmadığı sebebiyle, memuriyet hizmetleri için emekli ikramiyesi ödenmesine mani olan 2829 sayılı Kanun’un 12’nci maddesindeki ibare Anayasa Mahkemesi’nce iptal edildi. Ancak, iptal edilen ibareyi 19 Haziran 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5997 sayılı Yasa ile Emekli Sandığı Kanunu’nun 89’uncu maddesine tekrar koyarak, iptalden önceki uygulamanın devamını sağladılar. Sizin gibi emekli ikramiyesi talep edenlere ret cevabı veriyorlar. Nitekim size de ret cevabı gelmiş. Ya 60 gün içinde yeni düzenlemenin de Anayasa’ya aykırı olduğu iddiası ile İdare Mahkemesi’ne dava açacaksınız. Ya da ana muhalefet partisinin açtığı iptal davasının sonuçlanmasını bekleyeceksiniz. Takdir sizin.
30 Ağustos 2010/POSTA
